Styczeń to czas, kiedy ogród powinien spać pod śniegową pierzyną. Nawet jeśli mamy to szczęście i mieszkamy w miejscu z bogatymi opadami śniegu, to nie znaczy, że możemy zapomnieć o jego pielęgnacji. Właśnie teraz możemy przygotować ogród do lata, wykonując kilka kluczowych prac. Dzięki temu nasze rośliny będą zdrowsze, a my unikniemy wielu problemów wiosną. Odpowiednie prace ogrodowe w styczniu to pierwszy krok w cyklu „rok na działce”.
Jakie prace w ogrodzie w styczniu?
W styczniu w ogrodzie warto skupić się na przygotowaniach do nadchodzącego sezonu. To doskonała pora na planowanie, cięcie drzew i zabezpieczanie roślin przed mrozem. Warto też zerknąć na kalendarz księżycowy ogrodnika, aby dopasować prace do faz księżyca, co może poprawić efekty naszych działań.
Cięcie drzew i krzewów owocowych w styczniu
Styczeń to doskonały czas na cięcie drzew i krzewów owocowych, zwłaszcza jabłoni, grusz i porzeczek. Cięcie drzew owocowych, które mają większe pestki (np. śliwki, czereśnie) zostawiamy sobie na lato.
Jakie gatunki można przycinać zimą?
Drzewa liściaste, takie jak jabłonie i grusze, można bezpiecznie przycinać w czasie spoczynku wegetacyjnego. Ważne, aby unikać cięcia w czasie silnych mrozów, ponieważ niska temperatura może uszkodzić gałęzie.
W styczniu przycinam również winorośle i różę rugosę.
Zasady prawidłowego cięcia
- Usuń suche, chore i uszkodzone gałęzie.
- Skróć pędy, które krzyżują się rosną pionowo i/lub do wnętrza korony.
- Staraj się utrzymać odpowiedni kształt drzewa, aby umożliwić lepszy dostęp światła.
Prace ogrodowe w styczniu – pielęgnacja roślin ozdobnych
Rośliny ozdobne, choć mniej wymagające zimą, również potrzebują naszej uwagi. Prace ogrodowe w styczniu powinny obejmować zarówno ochronę iglaków, jak i dbanie o byliny.
Ochrona iglaków przed śniegiem i wiatrem
- Regularnie usuwaj zalegający śnieg z gałęzi, aby uniknąć ich łamania.
- W przypadku dużych iglaków warto zastosować osłony z juty lub agrowłókniny, szczególnie jeśli prognozowane są silne wiatry.
Jak dbać o byliny i rośliny zimozielone?
- Sprawdź, czy rośliny zimozielone mają wystarczająco wilgotną glebę, ponieważ zimowe wiatry mogą powodować ich przesuszanie.
- Sprawdzaj prognozy pogody i przewidywany mróz. Jeśli jest zapowiadany duży, osłoń wrażliwe rośliny, takie jak hortensje, stosując dodatkowe warstwy ściółki. Ja osobiście w ostatnich latach rzadko używam osłon przed mrozem, ponieważ mrozów nie ma, niestety.
Podlewanie zimą
Tak, podlewam zimą. Kilka razy w okresie zimowym. Glebę w szklarni, oczywiście. Śniegu jest jak na lekarstwo, ale padały częste, obfite deszcze, więc ziemi na zewnątrz podlewać nie trzeba. Ale dach szklarni wody nie przepuszcza, a nic nie wyjaławia ziemi tak, jak susza.
Jak zabezpieczyć rośliny przed mrozem?
Mrozy mogą być szczególnie groźne dla młodych roślin i tych bardziej wrażliwych na niskie temperatury. Ja kontroluję prognozy pogody i staram się nie okrywać roślin za wcześnie czy niepotrzebnie. Wszak średnia temperatur w styczniu-lutym w ostatnich latach wykazuje tendencję do coraz częstszych i bardziej wyraźnych odchyleń od normy, zwłaszcza w kierunku wyższych temperatur. Jak to wyglądało w ostatnich latach?
Styczeń
- 2019: Średnia temperatura wyniosła około -1,5°C, co było zbliżone do normy wieloletniej.
- 2020: Styczeń był wyjątkowo ciepły, ze średnią temperaturą około 2,0°C, co stanowiło odchylenie o +3,2°C od normy.
- 2021: Powróciły chłodniejsze warunki, ze średnią temperaturą około -2,0°C, czyli nieco poniżej normy.
- 2022: Styczeń był łagodny, ze średnią temperaturą około 0,5°C, co stanowiło odchylenie o +2,0°C od normy.
- 2023: Kontynuacja łagodnych zim, ze średnią temperaturą około 1,0°C, czyli o +2,5°C powyżej normy.
- 2024: Według danych Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW), średnia obszarowa temperatura powietrza w styczniu 2024 r. wyniosła w Polsce –0,3°C i była o 0,9°C wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1991-2020). Lenart Pawel
Luty
- 2019: Średnia temperatura wyniosła około 0,0°C, co było nieco powyżej normy.
- 2020: Luty był ciepły, ze średnią temperaturą około 2,5°C, czyli o +3,0°C powyżej normy.
- 2021: Zima była surowsza, ze średnią temperaturą około -3,0°C, co stanowiło odchylenie o -2,5°C od normy.
- 2022: Luty był łagodny, ze średnią temperaturą około 1,5°C, czyli o +2,0°C powyżej normy.
- 2023: Kontynuacja ciepłych trendów, ze średnią temperaturą około 2,0°C, co stanowiło odchylenie o +2,5°C od normy.
- 2024: Według IMGW, średnia obszarowa temperatura powietrza w lutym 2024 r. wyniosła w Polsce 5,7°C i była aż o 5,8°C wyższa od średniej wieloletniej dla tego miesiąca (klimatologiczny okres normalny 1991-2020). Tegoroczny luty należy zaliczyć do miesięcy ekstremalnie ciepłych.
Sami widzicie, że trudno tu mówić o mrozach. To oczywiście są wartości uśrednione, zwracajcie więc uwagę, tak jak wspominałam, na prognozowane temperatury w Waszej okolicy.
Osłony zimowe – materiały i techniki
- Użyj agrowłókniny, juty lub gałęzi świerkowych do ochrony roślin.
- Ważne, aby osłony były przepuszczalne dla powietrza, co zapobiegnie gniciu roślin.
Kiedy zdjąć zabezpieczenia wiosną?
Usuń osłony, gdy minie ryzyko przymrozków, zazwyczaj w marcu lub kwietniu, w zależności od regionu.
Prace ogrodowe w styczniu – wysiew nasion
O tym, co wysiewać w styczniu, pisałam już w tym artykule.
Zimowe porządki w ogrodzie i narzędziowni
Zima to idealny czas na uporządkowanie narzędzi i przygotowanie ich do nowego sezonu. Prace ogrodowe w styczniu mogą obejmować też konserwację sprzętu.
Jak prawidłowo przechowywać narzędzia ogrodnicze?
- Oczyść narzędzia z ziemi i resztek roślin.
- Nasmaruj metalowe części, aby zapobiec korozji.
- Przechowuj narzędzia w suchym i przewiewnym miejscu.
Czyszczenie i konserwacja sprzętu na zimę
- Naostrz sekatory, piły i inne narzędzia tępiące się podczas pracy.
- Sprawdź stan kosiarki i innych urządzeń mechanicznych, aby uniknąć niespodzianek wiosną.
Planowanie ogrodu na nowy sezon
Styczeń to także czas na planowanie. Wykorzystaj długie wieczory, aby stworzyć harmonogram prac i zaplanować nowe nasadzenia. Pamiętaj, że dobrze zaplanowane prace ogrodowe w styczniu pozwolą lepiej zarządzić czasem przez cały „rok na działce”.
Jakie rośliny warto zaplanować na wiosnę?
- Wybierz gatunki, które będą odpowiadać warunkom w twoim ogrodzie.
- Rozważ sadzenie roślin przyjaznych dla pszczół, takich jak lawenda czy jeżówki.
Tworzenie harmonogramu prac ogrodowych
- Zapisz najważniejsze zadania na kolejne miesiące.
- Uwzględnij okresy siewu, nawożenia i ochrony roślin przed szkodnikami.
Najczęściej zadawane pytania
Czy prace ogrodowe w styczniu są konieczne?
Tak, wiele zadań wykonanych w styczniu ułatwia pracę wiosną i zapewnia zdrowie roślin.
Co daje korzystanie z kalendarza księżycowego ogrodnika?
Kalendarz księżycowy ogrodnika pozwala lepiej dopasować prace do faz księżyca, co może wpłynąć na wzrost i plonowanie roślin.
Źróła:
Cześć! Jestem Sylwia. Lubię dobre jedzenie i ładne rzeczy. I podróże. Mieszkam na podlaskiej wsi. Od kilku lat interesuję się permakulturą i jej narzędzia wykorzystuję w siedlisku, w którym mieszkam. Placki ziemniaczane for life, sernik tylko z rodzynkami, marcepan bliski mojemu sercu, Makłowicz na prezydenta.
